Szkoła Podstawowa nr 1
im. Henryka Sienkiewicza w Skierniewicach

Uczeń Zdolny

 

ZASADY PRACY Z UCZNIEM SZCZEGÓLNIE UZDOLNIONYM  W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 1 W SKIERNIEWICACH.

 

 

I. Definicja

Uczeń zdolny to ten, który posiada wysoki iloraz inteligencji, twórczą wyobraźnię, możliwość osiągania sukcesów w wielu dziedzinach, wybitne specjalne uzdolnienia, szerokie zainteresowania, łatwość w uczeniu się, przyswajaniu wiedzy i jej rozumieniu, pracowitość i samokrytycyzm.

II. Kryteria rozpoznawania ucznia zdolnego:
  1. Psychologiczne: związane z zastosowaniem różnych testów psychologicznych, badających poziom inteligencji i zdolności specjalnych, a także testów osobowości i innych.

  2. Psychopedagogiczne: odwołuje się do wysokich osiągnięć ucznia.

  3. Obserwacja pracy ucznia na lekcji.

  4. Informacje otrzymane od rodziców.

  5. Informacje otrzymane od uczniów i ich rówieśników.

  6. Korzystanie z pomocy specjalistów: psycholog, pedagog.

III. Sylwetka ucznia zdolnego

1) Cechy, predyspozycje wyróżniające ucznia zdolnego:

– myślenie: prawidłowe kojarzenie i rozumowanie; skłonność do złożonych procesów myślowych; umiejętność abstrakcyjnego myślenia; zainteresowanie problemami filozoficznymi natury człowieka i świata; wytrwałość w rozwiązywaniu problemów; zdolność łączenia abstrakcyjnych pojęć; trafność sądów; wysoki poziom rozumienia treści i dostrzegania wzajemnych zależności pomiędzy jej elementami; ponadprzeciętne zdolności analizowania i syntetyzowania,

– pamięć : znakomita, wierna i trafna pamięć, połączona z umiejętnością wykorzystywania przechowywanych informacji; opanowywanie szerszego zakresu materiału; szybkie i poprawne kojarzenie,

– wyobraźnia: niezwykle bogata; kreatywność; zdolność tworzenia oryginalnych i rzadkich rozwiązań,

– uwaga i obserwacja: dar bystrej obserwacji otoczenia; niezwykła zdolność utrzymywania koncentracji, zwłaszcza w przypadku interesującego tematu; łatwość skupiania uwagi przez dłuższy czas na danym przedmiocie nauczenia; dociekliwość, zadawanie dużej liczby pytań; umiejętność prowadzenia twórczej, krytycznej dyskusji, połączona z doborem trafnych argumentów,

–uwarunkowania charakterologiczne, na które nauczyciel powinien szczególnie uważać: spontaniczność, skłonność do wyrażania swych przeżyć; odpowiedzialny stosunek do podejmowanych zadań, ale preferowanie pracy indywidualnej, niechęć do pracy w grupie; zdolności przywódcze, a nawet skłonność do dominacji; brak wyrozumiałości dla mniej zdolnych rówieśników; pewność siebie, wyższy poziom wiary we własne siły; upór i chęć postawienia na swoim oraz częsty brak umiejętności radzenia sobie z porażkami. Problemem jest również to, że uczniom zdolnym brakuje nierzadko cierpliwości do pracy na lekcji. W sposób drażliwy reagują na wszelkie ograniczenia. Przekonani o swej wyjątkowości, często nie uznają autorytetów, co niewątpliwie utrudnia ich wychowanie.

Uczeń zdolny jest twórczy, zazwyczaj ma wysoki iloraz inteligencji, jest silnie motywowany do nauki, ma silną potrzebę osiągania sukcesów. Jego pracowitość przerasta przeciętny poziom. Ma pasję do nauki, pracy umysłowej i rozwoju uzdolnień artystycznych. Uczeń zdolny często jest bardzo wrażliwy i ma silną potrzebę akceptacji.

2) Cechy mogące utrudniać uczniowi zdolnemu funkcjonowanie w grupie szkolnej:

– nadmierna koncentracja na jednej formie aktywności

– odmienność zachowania i zainteresowań może być interpretowana jak zarozumiałość lub chęć wywyższania się, co rodzi nieufność i brak życzliwości otoczenia

– brak tolerancji dla odmienności poglądów i postaw innych osób w sferze wartości

– wysoka inteligencja i zdolności twórcze nie muszą iść w parze z podejmowaniem mądrych i przemyślanych decyzji

– uczeń szczególnie zdolny nie chcąc wyróżniać się spośród rówieśników może starać się za wszelką cenę upodobnić do ogółu dzieci, a zaprzestając wysiłków naukowych zaprzepaścić swój wybitny talent

– uczeń o dużej pasji do pracy umysłowej może być mniej sprawny fizycznie od innych dzieci, czasami więc zaniedbuje swój rozwój fizyczny

– specyficzne poczucie humoru nie zawsze jest dobrze rozumiane i doceniane przez rówieśników

– wbrew panującym stereotypom dziecko uzdolnione ma często zaniżoną samoocenę

IV. Zasady kwalifikowania ucznia jako szczególnie uzdolnionego, objętego
Programem „Uczeń Zdolny Jedyneczki”
  1. Programem  objęci są wszyscy wybitnie uzdolnieni uczniowie naszej szkoły. To nauczyciel danego przedmiotu stosując tzw. pomiar twórczości, obserwując ucznia w czasie lekcji, analizując prace i wytwory dziecka oraz jego osiągnięcia szkolne typuje go do programu. Może przeprowadzić też specjalne testy, opracowane przez pedagogów i psychologów, które zbadają nie tylko poziom inteligencji dziecka, ale także uzdolnienia i całą jego osobowość.

  2. Uczniowie objęci Indywidualnym Tokiem/Programem Nauczania są uczestnikami Programu „Uczeń Zdolny Jedyneczki”

  3. „Program – praca z uczniem szczególnie uzdolnionym” może być modyfikowany w miarę potrzeb po każdorazowym zatwierdzeniu zmian przez Radę Pedagogiczną.

  4. Kategorie Programu „ Uczeń Zdolny Jedyneczki”:

a. humanistyczno-artystyczny

b. matematyczno – przyrodniczy;

c. sportowy

d. europejski – językowy

V. Zadania szkoły związane z pracą z uczniem zdolnym:
  1. Potrzebne jest tworzenie sprzyjającej atmosfery wokół uczniów, aby wszyscy obdarzeni szczególnymi zdolnościami i talentami mogli optymalnie je rozwinąć ku własnemu pożytkowi zgodnie z oczekiwaniami społecznymi.

  2. Wychowanie i kształcenie powinno zmierzać do tego, aby motywacja uczniów zdolnych do nauki opierała się nie tylko na celach związanych z własnym rozwojem. Motywacja skoncentrowana jedynie na potrzebie własnego rozwoju może doprowadzić do nagłych i niespodziewanych zahamowań w rozwoju ucznia wybitnie zdolnego. Młodzi ludzie powinni zrozumieć, że ich talenty powinny służyć całej społeczności.

  3. Szkoła powinna organizować kontakty z placówkami zajmującymi się młodzieżą uzdolnioną, uczelniami, trenerami.

  4. Każdy uczeń szczególnie uzdolniony objęty jest opieką nauczyciela – opiekuna, który sprawuje kontrolę, udziela pomocy i ukierunkowuje ucznia w jego rozwoju.

  5. Uczeń może za zgodą nauczyciela brać udział w lekcjach innych klas w charakterze eksperta lub asystenta nauczyciela i dzieli się w ten sposób swoją wiedzą z innymi uczniami.

  6. W czasie przygotowywania się do finału konkursu uczeń zdolny może napisać zapowiedziany wcześniej sprawdzian lub pracę klasową (z większej partii materiału) ze wszystkich przedmiotów w późniejszym terminie, który opiekun konkursu uzgodni z nauczycielem danego przedmiotu.

  7. Jeżeli uczeń uczęszcza do szkoły nieregularnie (w związku z rozwijaniem własnych zainteresowań, talentu – poza szkołą) nauczyciel wyznacza mu termin zaliczenia danej partii materiału, uzupełnienia notatek i itp. .

  8. Uczeń szczególnie uzdolniony podlega ocenianiu zachowania na tych samych zasadach co inni uczniowie. Ocenę z zachowania podwyższa mu się, jeżeli swoje talenty i uzdolnienia wykorzystuje dla dobra szkoły i środowiska.

VI. Formy i metody pracy z uczniem zdolnym:

1) Uczeń zdolny może rozwijać swoje talenty i pasje w szkole poprzez:

– Indywidualny Tok/ Program Nauki danego przedmiotu

– udział w zajęciach pozalekcyjnych

– przygotowywanie prezentacji na lekcje

– realizowanie projektów edukacyjnych

– prowadzenie lekcji, w tym też metodą LDL

– pracę na lekcji: w grupach o podobnym poziomie uzdolnień, gdzie zadawane są zadania trudniejsze dla grup zdolniejszych; praca w grupach, w których uczniowie uzdolnieni pełnią rolę liderów, a praca może być formą konkursu

– udział w spotkaniach z ciekawymi osobami

– uczestniczenie w wymianie uczniowskiej w ramach programów realizowanych w  Szkole Podstawowej nr 1

– przygotowywanie się do konkursów i udział w nich

– uczestniczenie w wycieczkach edukacyjnych i/lub sportowych

– oglądanie wystaw tematycznych, seansów filmowych i teatralnych

– uczestniczenie w zajęciach warsztatowych organizowanych w szkole i poza nią

– działalność w szkolnym kole Wolontariatu

– działalność w Samorządzie Uczniowskim

VII. Formy nagradzania i wspierania uczniów wybitnie uzdolnionych i utalentowanych
 Szkoła Podstawowa nr 1
  1. uczniowie wybitnie zdolni i utalentowani są w zależności od osiągnięć odpowiednio nagradzani. Jedną z form są nagrody przyznawane przez Dyrektora szkoły. Kryteria przyznawania ww. nagród określone są w Regulaminie przyznawania nagród naukowego, artystycznego, językowego lub sportowego w SP 1 w Skierniewicach.
  2. w szczególnej sytuacji rodzinnej ucznia wybitnie uzdolnionego istnieje możliwość finansowego wsparcia jego rozwoju. Decyzję w tej sprawie podejmuje Dyrektor szkoły w porozumieniu z Radą Rodziców.

  3. Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna:

a. diagnozuje potencjały i uzdolnienia dzieci szczególnie uzdolnionych

b. opiniuje wnioski o objęcie dziecka szczególnymi formami edukacyjnymi (Indywidualny Tok/ Program Nauki)

c. wspiera rozwój dzieci i młodzieży

d. współpracuje ze środowiskiem rodzinnym, szkolnym, fundacjami, stowarzyszeniami, samorządami

  1. Urząd Miasta Skierniewice:
  1. stypendium przyznawane uczniom wybitnie uzdolnionym i utalentowanym przez Prezydenta Miasta Skierniewice

  2. nagroda Prezydenta Miasta  Skierniewice

  1. Stypendium Ministra Edukacji Narodowej

Kandydatami do stypendium mogą być uczniowie, którzy w danym roku szkolnym uzyskali wybitne osiągnięcia edukacyjne, a w szczególności:

  1. laureaci międzynarodowej olimpiady lub laureaci i finaliści olimpiady przedmiotowej o zasięgu ogólnopolskim lub turnieju

  2. laureaci konkursu za pracę naukową, organizowanego przez instytucję naukową lub stowarzyszenie naukowe

  3. uczniowie, którzy uzyskali wysokie wyniki we współzawodnictwie sportowym na szczeblu krajowym lub międzynarodowym.

  1. Wniosek o przyznanie stypendium uczniowi wybitnie zdolnemu, który odnosi sukcesy, złożyć mogą: uczeń, jego rodzice, wychowawca bądź dyrektor szkoły.

 VIII. Szkolni koordynatorzy ds. uzdolnionych uczniów oraz ds. ewaluacji konkursów:
1) Obowiązki koordynatorów Programu „Uczeń Zdolny Jedyneczki”:
  1. nadzorowanie procesu rozpoznawania uzdolnionych i utalentowanych uczniów.

  2. udzielanie pomocy w organizacji zajęć pozalekcyjnych dostosowanych do potrzeb uczniów.

  3. współpraca z nauczycielami, rodzicami i opiekunami uczniów.

  4. przedstawianie wniosków i wyników pracy z uczniem zdolnym (ewaluacja) przygotowanych w porozumieniu ze szkolnym koordynatorem ds. konkursów w czasie posiedzeń Rady Pedagogicznej i Rady Rodziców.

2) Obowiązki koordynatora ds. konkursów:
  1. monitorowanie ilości i jakości konkursów

  2. przeprowadzanie analizy, wyciąganie wniosków, przedstawianie rekomendacji we współpracy ze szkolnymi koordynatorami Programu „Talent”

  3. przygotowanie sprawozdań we współpracy z koordynatorami Programu „Uczeń Zdolny Jedyneczki” 

  4. zamieszczanie osiągnięć uczniów na stronie internetowej szkoły 

IX. Obowiązki nauczycieli:
  1. Obowiązkiem każdego nauczyciela jest rzetelna współpraca z koordynatorami.

  2. Nauczyciele systematycznie informują o postępach swoich podopiecznych, przygotowują materiały niezbędne do pracy z uczniem zdolnym

  3. Nauczyciel przeprowadzający konkurs ma obowiązek zapoznać się z Szkolnym Regulaminem Konkursów i:

    1. najpóźniej na dwa dni przed jego terminem wpisać do dziennika elektronicznego  informacje na temat: nazwy, daty, godziny, miejsca, uczestników oraz opiekuna konkursu, a do zeszytu konkursów również osiągnięty wynik

    2. opiekun konkursu kseruje dyplom i przekazuje koordynatorowi, który umieszcza go w segregatorze programu  (który później trafia na wystawę w holu szkoły „Uczeń zdolny Jedyneczki”)

    3. umieścić na tablicy Ogłoszeń szkolnych informację z wynikami danego konkursu

    4. przekazać uzyskane informacje Dyrektorowi Szkoły, celem ich oficjalnego ogłoszenia na apelu (łącznie z wręczeniem dyplomów i nagród)

X. Współpraca z instytucjami.

– Centrum Kultury i Sztuki Skierniewice
– Muzeum Historii Skierniewic,
– Kinoteatr Polonez Skierniewice
– Radio RSC Skierniewice
-Radio Victoria Łowicz
-Telewizja Polska oddział Łódź
– Głos Skierniewic i Okolic, Dziennik Łódzki ITS, InfoSkierniewice
– Ośrodek Sportu i Rekreacji w Skierniewicach,
– Pływalni Miejska Nawa Skierniewice
– Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna w Skierniewicach
– Urząd Miasta Skierniewice
-Łódzki Urząd Marszałkowski
– Skierniewickie licea ogólnokształcące, technika, szkoły branżowe